Bir gıda alerjiniz olduğunda, vücudunuz belirli yiyeceklerin size zarar vermeye çalıştığını düşünür. Vücudunuz alerjik bir reaksiyon başlatarak savaşır. Çoğu durumda semptomlar hafiftir – kızarıklık veya mide rahatsızlığı. Hafif bir tepki eğlenceli değildir ama tehlikeli de değildir. Ciddi bir tepki ölümcül olabilir. Ancak hızlı tedavi, tehlikeli bir reaksiyonu durdurabilir. Alerjiler genellikle ailelerde görülür. Ailenizdeki diğer insanların […]
Ay: Ocak 2021
Vefa Konevi kimdir? Vefa Konevi hayatı ve eserleri!
Osmanlı Devleti zamânında yetişen büyük âlim ve velîlerden. İsmi, Mustafa bin Ahmed’dir. Lakabı Muslihiddîn olup Şeyh Vefâ, Ebü’l-Vefâ isimleriyle meşhur olmuştur. Konya’da doğduğu için Vefâ Konevî de denilmektedir. Doğum târihi bilinmemektedir. 1490 (H. 896) senesinde İstanbul’da vefât etti. Türbesi İstanbul’da olup, ismini ondan alan Vefâ semtindedir. İlk tahsilini yaptıktan sonra, Edirne’de Debbaglar Câmii imâmı Şeyh […]
Vedia ne demek? Vedia sözleşmesi nedir? Vedia almak nedir?
Alm. Depositnm (n), Fr. Dépot (m), İng. Deposit. Güvenilen kimseye saklanmak üzere emânet olarak bırakılan mal. Kâide olarak vedia sözleşmesi ücretsizdir. Ancak taraflar, bunun ücretli olmasını aralarında kararlaştırabilirler. Bunun dışında vedianın ücretli olduğu, hâlin icâbından da anlaşılabilir. Vedia veren, saklamanın gerektirdiği bütün masrafları ödemek zorundadır. Ayrıca malın, vedia alana verdiği bütün zararlardan da sorumludur. Ancak […]
Vedat Dalokay kimdir? Vedat Dalokay hayatı ve eserleri!
Türk mîmar ve siyâset adamı. 10 Kasım 1927’de Elazığ’da doğdu. İlk ve orta tahsilden sonra 1944’te İstanbul Teknik Üniversitesi Mîmarlık Fakültesine girdi. 1949’da bu fakülteyi bitirdikten sonra devlet hizmetine girdi. 1950-51 yıllarında PTT ve Bayındırlık Bakanlığında mîmar olarak vazife yaptı. 1951’de Paris’e gitti. Orada August Perret ve Le Corbusier gibi mîmarların bürolarında çalıştı. Paris’te Sorbonne […]
Veda Hutbesi nedir? Veda Hutbesi maddeleri nedir? Veda Hutbesi anlamı nedir? Veda Hutbesi tam metin!
Peygamber efendimizin Vedâ Haccında 124.000’den fazla Müslümana yaptıkları vâz ve nasîhatlar. Peygamberimizin Allahü teâlâ tarafından insanlara, doğru yolu göstermek için görevlendirilmelerinden sonra mübârek ağızlarından çıkan her söz, mânâ ve hakîkatler yönünden beşeriyete birer rehberdir. Bunlardan “Vedâ Hutbesi” olarak bilinen son haclarında buyurdukları hususların ise ayrı bir ehemmiyeti vardır. “Vedâ Hutbesi” değişmez prensip, kânun ve nizamlar […]
Veda Haccı nedir? Veda Haccı ne zaman yapıldı? Veda Haccı önemi nedir? Veda Haccı tarihi!
Peygamber efendimizin en son yaptığı hac. Haccet-ül-Vedâ, Haccet-ül İslâm, Haccet-ül-Belağ, Haccet-üt Temâm adı da verilir. Peygamber efendimiz 632 (H.10) yılı Zilkâde ayında son haccı için Medîne’de hazırlıklarını tamamlayıp 25. günü öğle namazından sonra gusl edip, mübârek saçlarını tarayıp, güzel kokular sürünmüş olarak Eshâb-ı kirâmla birlikte yola çıktılar. Zülhuleyfe’de Eshâb-ı kirâmın sayısı kırk bin kişiyi aştı. […]
Veba nedir? Veba hastalığı nedir? Veba tarihi nedir?
Alm. Pest (f), Fr. Peste (f), İng. Plague, pestilence. Eskiden milyonlarca insanın ölümüne sebep olan bulaşıcı bir hastalık. Kara ölüm, kıran, peste veya plague da denen vebânın etkeni Pasteurella Pestis’dir. Mikrop ilk defâ 1884’te Hong Kong’da tespit edilmiştir. Genellikle kemiriciler arasında salgınlar yapar. İnsana, uygun çevre şartlarında, pirelerden geçer. İnsanlar arasında damlacık yoluyla da yayılabilir. […]
Vazelin nedir? Vazelin kullanım alanları neler? Vazelin faydaları neler?
Alm. Vaseline (f), Vaselin (n), Fr. Vaseline (f), İng. Vaseline. Ekseriya on beş ile yirmi karbonlu hidrokarbonlardan meydana gelmiş bir petrol türevi. Özellik bakımından birbirine benzeyen yarı katı haldeki birçok karışıma genel olarak vazelin denmektedir. Vazelin, soluk sarı, yarı şeffaf, hafifçe floresan, yarı katı, suda çözünmeyen alkolde çok az; eterde, kloroformda, benzende, karbon sülfürde, terebentin […]
Vatoz balığı nedir? Vatoz balığı türü ve özellikleri neler?
Alm. Nagelroche, Fr. Raie bouclée, İng. Thornback ray. Familyası: Öz kedi balığıgiller (Rajidae). Yaşadığı yerler: Avrupa kıyılarındaki sığ deniz sularında. Özellikleri: Yassı vücutlu bir balık. Kuma gömülür. Sırtı benekli ve çivilidir. Erkeği 70, dişisi 125 cm uzunluktadır. Çeşitleri: 180 kadar türü vardır. Vatoz, yıldızlı vatoz, gözlüklü vatoz, dev burunlu vatoz meşhurlarıdır. Avrupa’nın sığ deniz kıyılarında […]
Vatikan tarihi nedir? Vatikan neresi? Vatikan’ın siyasi ve sosyal yapısı nedir?
Roma şehrinde etrâfı tamâmen İtalya ile çevrili küçücük bir şehir devleti. Papalığın merkezi durumundadır. Târihi Papalar yüzyıllar boyunca, İtalya’nın yarısı üzerinde kısa sürelerle çok defâ geçici olarak hükümran oldular. Bunların yönettiği devletlere Papa devletleri adı verildi. 13 Mayıs 1871’de Papanın hâkimiyeti Roma’daki Vatikan ve Lateram sarayları, Castel Gandolfe villası üzerinde olacak şekilde bir İtalyan kânunuyla […]
Vaşak nedir? Vaşak türü nedir? Vaşak özellikleri neler?
Alm. Sumpfluchs, Fr. Lynx, İng. European lynx. Familyası: Kedigiller (Felidae). Yaşadığı yerler: Sık kozalak ormanlarında. Özellikleri: Yaban kedisine benzer, yırtıcı bir hayvan. Boyu 130 cm kadardır. Kulak uçları püsküllüdür. Gece avlanır. Ömrü: 15 yıl kadar. Çeşitleri: Avrupa vaşağı, İspanya vaşağı, Kanada vaşağı, kızıl vaşak, çöl vaşağı, bataklık vaşağı gibi türleri vardır. Kuzeye yakın sık kozalak […]
Vasvar Antlaşması nedir? Vasvar Antlaşması önemi ve tarihi nedir? Vasvar Antlaşması maddeleri!
Osmanlı-Avusturya Antlaşmalarından. Sultan Dördüncü Mehmed Han (1648-1687) zamânında. 1663 Avusturya ve 1664 Alman seferleri üzerine Avusturyalılar sulh istedi. Müzâkereler 29 Temmuz 1664 günü tamamlandı. Antlaşmanın Osmanlıca ve Lâtince nüshaları Osmanlı Sultanı ve Alman İmparatoruna gönderildi. İstanbul ve Viyana tarafından tasdik edilinceye kadar, Osmanlı ordusu harekâtında serbest kalacaktı. Ordunun harekât serbestliği kaydı, antlaşmanın bir an önce […]
Vassaf kimdir? Vassaf hayatı ve eserleri!
Meşhur İranlı edîb ve târihçi. İsmi, Abdullah bin Fadlullah eş-Şîrâzî’dir. Vassâf-ül-Hadra lakabıyla meşhur oldu. 1264 (H. 663) senesinde Salgurlu Atabeglerinin merkezi Şiraz’da doğdu, 1334 (H.735) senesinde orada vefât etti. Vassâf, tahsilini Salgurlu Atabeglerin himâyesinde Şirâz’da tamamladı. Moğol emîri Takaçar’ın nâibi Sadrüddîn Ahmed’e bağlanarak Moğoların hizmetinde bulundu. Dîvân’da tahsildârlık vazifesi gördü. Sa’düddîn Savecî’nin teşvik ve himâyesini […]
Vasiyet nedir? Vasiyet yazmak nedir? İslam’da vasiyet nedir? Vasiyet hükmü nedir?
Alm. Testament (n), Letzter Wille (m), Fr. Testament (m), dernières volontés (f. pl.), İng. Will, testament. Bir şahsın kendi mal varlığı üzerinde serbestçe yaptığı ve ölümünden sonra hukûkî bir mânâ ifâde edecek, hukûkî bir netice meydana getirecek olan tek taraflı, ölüme bağlı bir tasarruf. Lügât mânâsı, bağlamak, bitiştirmektir. Vasîyet, ölümünden sonra geçerli olmak üzere teberru […]
Vasi ne demek? Vasilik nedir? Vasi özellikleri neler?
Alm. Erblasser, Fr. Tuteur, İng. Guardian. Vesâyet altındaki küçüğün ve mahcurun hukûkî muâmelelerde işlerini görmek, onları temsil etmek üzere mahkemece vazifelendirilmiş kişi. Medenî hakları kısıtlanmış olan kimselerin (mahcur) ve kânûnî velilerinin ölmesi sebebiyle velisiz kalan küçüklerin mallarını idâre etmek ve hukûkî muâmelelerinde onları temsil etmek üzere mahkemece vazifelendirilmiş olan şahıstır. Tâyini: Vasîyi sulh mahkemesi tâyin […]
Vasıfi kimdir? Vasıfi hayatı ve eserleri! Tarihçi Vasıfi!
Târih yazarı. Adı Zeynüddîn Mahmûd’dur. Tîmûrlu münşîlerinden Abdülcelil’in oğlu olup, 1485’te Herat’ta doğdu. Herat’ta medrese tahsili yaptı. Edebî türlerden muamma söyleme ve çizmede meşhur oldu. Tîmûrlu Sarayına girdi. Devlet adamı ve edip Ali Şir Nevâî’nin edebiyat ve ilim meclislerine katıldı. Tîmûrlu hükümdârlarından Hüseyin Baykara’nın oğlu Feridun Hüseyin Mirza’nın yanında kâtiplik yaptı. Tîmûrlulardan sonra, Safevîler Herat’ı […]
Vasfi Rıza Zobu kimdir? Vasfi Rıza Zobu hayatı ve dönemi!
Tiyatro ve sinema oyuncusu ve tiyatro yönetmeni. Asıl ismi; Mehmed Vasfi Rıza’dır. 1902 senesinde İstanbul’da doğdu. Bâyezîd Rüştiyesinde, Kuleli Askerî Lisesinde, Alman Ticâret Mektebinde ve Sanâyî-i Nefîse Mektebinde (Güzel Sanatlar Akademisinde) öğrenim gördü. 1917’de Dârü’l-Bedâyinin tiyatro okuluna girdi. Bu okula devam ederken küçük rollerle sahneye çıktı. 1921’de bir müddet Türk Tiyatrosunda rol aldı. 1923’te Şehir […]
Vasfi kimdir? Vasfi hayatı ve eserleri! Vasfi şiirleri neler?
Sultan İkinci Bâyezîd devri kadı ve şâirlerinden. Doğum târihi muhtemelen 1454 olarak bilinmektedir. Serez ve Malkara kâdılıklarında bulundu. Malkara kâdısıyken 1514’te vefât etti. Hadım Ali Paşanın kâtibi olan şâir Mesihî’nin gençlik arkadaşıydı. Şiir sevgisini Mesihî’den aldı. O devirde her şâirde bulunması gereken bilgilere sâhip orta derecede bir şâirdir. Elimizde bulunan Dîvân’ında birçok güzel gazel, yer […]
Varşova Paktı nedir? Varşova Paktı tarihi nedir? Varşova Paktı sonuçları neler?
Alm. Warschauer Pakt (m), Fr. Pacte (m) de Varsovie, İng. Warsaw Pact. Demirperde diye bilinen devletlerin 14 Mayıs 1955’te aralarında yaptıkları yirmi yıllık bir antlaşma. Varşova’da Arnavutluk, Demokratik Alman Cumhûriyeti, Bulgaristan, Macaristan, Polonya, Romanya, Çekoslovakya ve Rusya toplanarak sözleşme imzâladılar. Paktın gâyesi; müttefiklerin birine saldırıldığı takdirde diğer üyelerin askerî kuvvet kullanmak da dâhil olmak üzere […]
Varsaklar kimlerdir? Varsak boyu nedir? Varsaklar tarihi nedir?
Oğuzların Üçok koluna bağlı bir Türk Boyu. Ulaş, Elvanlı ve Kusun gibi obalara ayrılırlar. On üçüncü asırda Anadolu’ya gelerek Tarsus-Mersin civârındaki dağlık arâziye yerleştiler. Osmanlı-Karamanlı mücâdelesinde Karamanoğulları tarafında yer aldılar. Memlûklerle de komşu olduklarından zaman zaman Karâmanlılara karşı da tavır aldılar. Varsakların bir kısmı Çelebi Sultan Mehmed zamânında Osmanlı idâresi altına alındı. Osmanlı-Akkoyunlu savaşında bir […]
Varna Muharebesi nedir? Varna savaşı tarihi nedir? Varna Muharebesi nedenleri ve sonuçları!
10 Kasım 1444’te Varna’da yapılan Osmanlı-Haçlı muhârebesi. Sultan İkinci Murâd Hanın Rumeli fütûhâtları sonunda Macaristan ve Lehistan ile 12 Temmuz 1444 târihinde imzâlanan Segedin Antlaşması on yıllık bir sulh devresi getiriyordu. Sultan Murâd Han, sulh devresinden istifâdeyle, velîahd Mehmed’in idâresini görmek için, yorulduğunu ileri sürerek saltanattan çekildi. Oğlu Sultan İkinci Mehmed Han on üç yaşında […]
Varis nedir? Varis tedavisi nedir? Varis ameliyatı nedir? Varis belirtileri neler?
Alm. Krampfader (f), Fr. Varice (f), İng. Varix; varicose vein. Orta ve büyük yüzey venlerin (kirli kan damarları) uzaması, kıvrılması ve kanla dolarak genişlemesi (Bkz. Toplardamar). Bu terim aynı zamanda atardamar ve lenfatik damarlardaki benzer anormallikler için de kullanılır. Variköz venler sıklıkla bacaklarda olmakla berâber, çeşitli bölgelerde de meydana gelir. Makat civârındaki variköz venler hemoroid […]
Varikosel nedir? Varikosel tedavisi nedir? Varikosel ameliyatı nedir? Varikosel belirtileri neler?
Alm. Varikozele (f), Krampfaderbruch (m), Fr. Varicocèle (f), İng. Varicocele. Yumurtalık (haya veya testis)ların kanını götüren toplardamarlar şebekesinin genişlemesi. Damarlar uzamış ve kıvrıntılı hale gelmiştir. Genellikle 15-35 yaşları arasında ve % 98 sol taraftadır. Sağda ise karın veya böbrek kanseri açısından hasta değerlendirilmelidir. Damar duvarları serttir ve küçük miktarda iltihabî hâdise yıllar süresince damar duvarında […]
Varan ne demek? Varan türleri neler? Varan özellikleri neler?
Alm. Varan. Fr. Varan, İng. Varan, monitor lizard. Familyası: Varangiller (Varanidae). Yaşadığı yerler: Afrika, Güney Asya ve Avustralya ormanlarında, su kenarlarında ve çöllük bölgelerde. Özellikleri: Uzun ve çataldilli, büyük kertenkeleler. Hepsi etçil olup, kuyrukları uzun, bacakları güçlüdür. 2-3 metre boyunda olanları vardır. Çeşitleri: 40 kadar türü mevcuttur. Nil varanı (Varanus niloticus), şeritli su varanı(V. salvator), […]
Vanuatu nerede? Vanuatu tarihi nedir? Vanuatu siyasi, sosyal ve ekonomik hayatı! Vanuatu ülkesi!
Güneybatı Pasifik’te yeni Kaledonya’nın 400 km kuzeydoğusunda ve Fiji adalarının 800 km batısında yer alan Yeni Hebrid adlı adalar grubu üzerinde yeni kurulmuş bir devlet. Yeni Hebrid Avustralya’nın Brisbane şehrinin 1920 km kuzeydoğusunda bulunur. Târihi Yeni Hebrid takımadaları 1606’da Portekizli bir denizci tarafından keşfedildi. İlk olarak ülkeye yerleşenler Fransız ve Avustralyalı misyonerler oldu. Fransa ve […]
Vantilatör nedir? Vantilatör özellikleri ve kullanımı nedir?
Alm. Ventilator (m), Fr. Aérateur, ventilateur (m.), İng. Ventilator; fan. Basınçlı hava akımı elde etmekte kullanılan âlet. Evlerde, umûmî yerlerde mahâllerin içini serinletmekte kullanılır. Ayrıca büyük işyerlerinin, mâden ocaklarının, sinema ve tiyatro gibi büyük salonların havalandırılmasında da vantilatörlerden faydalanılır. Emici vantilatörler, kullanıldıkları mahâlde hafif bir boşluk meydana getirirler. Halbuki basıcı vantilatörler kullanıldıkları yerde hafif basınç […]
Vankulu Mehmed Efendi kimdir? Vankulu Mehmed Efendi hayatı ve eserleri!
Osmanlılar zamânında yetişen fıkıh ve lügât âlimi. Aslen Vanlı olduğu için Vâni veya Vankulî nisbeleriyle meşhur olmuştur. Doğum târihi kesin olarak bilinmemektedir. 1591 (H. 1000) senesinde Medîne’de vefât etti. Zamânının âlimlerinden ilim öğrenip, tahsilini tamamladıktan sonra çeşitli medreselerde müderrislik yaptı. 1562 senesinde İstanbul’da Mahmûd Paşa, daha sonra Atik Ali Paşa Medresesine müderris olarak tâyin edildi. […]
Vanilya nedir? Vanilya nasıl yetiştirilir? Vanilya nerede yetişir? Vanilya kullanılan yerler neler?
Alm. Vanille (f), Fr. Vanille (f), İng. Vanilla. Familyası: Salepgiller (archidaceae), Türkiye’de yetiştiği yerler: Türkiye’de bulunmaz. Birçok tropikal ülkelerde yetiştirilen, tırmanıcı gövdeli bitkiler. Vatanı Meksika, Madagaskar, Java ve Antillerdir. Bitkinin yaprakları sapsız, yassı ve etlidir. Meyveleri 15-20 cm uzunlukta, yassı, iki uca doğru incelmiş, parlak siyahımsı renkli bir kapsüldür. Kokusu özel ve tadı acıdır. Kullanıldığı […]
Vanilin nedir? Vanilin yapısı ve özellikleri neler?
Alm. Vanillin (n), Fr. Vanilline (f), İng. Vanillin. Kimyâda 4-hidroksi- 3-metoksibenzaldehid ismiyle bilinen, tabiî olarak vanilyanın meyvesinde glikozid hâlinde bulunan hoş kokulu bir madde. İğne kristaller hâlinde, renksiz, erime noktası 82°C olan bu aromatik bileşik, alkolde, eterde ve yağlarda soğukta dahi çok iyi çözünür. Fakat kaynar suda çok az çözünür. Kapalı formülü C8H8O5 olan vanilinde […]
Vani Muhammed Efendi kimdir? Vani Muhammed Efendi hayatı ve eserleri!
Osmanlı âlim ve devlet adamlarından. Van civârındaki Hoşap Kasabasında yetişti. Fâzıl Ahmed Paşa 1661 yılında Van’dan İstanbul’a getirdi. Kısa zamanda yaptığı vâz ve güzel konuşmalarıyla tanındı. Sadrâzam Fâzıl Ahmed Paşa vâsıtasıyla Sultan Dördüncü Mehmed’e tanıtılarak saraya girdi. Pâdişâh tarafından çok sevilen Vânî Efendi sarayda ona vâz ederdi. İkinci Mustafa Hanın hocası oldu. Dînimize sonradan sokulan […]