Hıristiyanlık

Protestanlığın oluşumuna imkan veren reformasyon, Batı mede­ nileşmesinin sağlanmasında rönesans ile birlikte anılmaktadır. Bu ne­ denle günümüz modern Batı toplumunun temel dinamiklerinde Protes­ tan teolojinin etkisi kolaylıkla görülmektedir. Kutsal Roma-Germen İm­ paratofluğu’nun Katolisizm merkezli inanç bütünlüğü, öncelikle Luthe­ ran reformuyla sarsılmıştır. Luther, dile getirdiği Alman milliyetçiliği, bölgesel kilise yapılanması ve siyasal otoriteyi kutsaması ile feodalite­ … Devamını oku…

Zwinglianizm ruhunun teolojide, politik kuramlarda ve kilise dü­ zenlemelerinde gelişimini tamamlaması Fransız reformcu John Calvin (1509-1564) ile sağlanmıştır. İkinci nesil reformcu olan Calvin, teoloji­ den önce hukuk eğitimi almış ve bu yönüyle de önceki reformcuların ideal öğretilerini daha akılcı ve uygulanabilir şekilde düzenleyerek Protestanlığı sistematize etmiştir. Calvin, Lutheranizm’in Kitab-ı Mukad­ des’in imanın yegane kaynağı olduğu, … Devamını oku…

Luther’in reform hareketi Almanya’da devam ederken benzer söylemlere sahip bir diğer reform hareketi ise 1sviçre’de ortaya çıkmış­ tır. İsviçreli reformcu Ulrich Zwingli’nin (1484-1531) yaşadığı Zürih, Lut­ her’in görüşlerini benimseyen en önemli İsviçre kentidir. Zwingli klasik din eğitimi almış ve bir süre Katolik papazı olarak görev yapmıştır. Luther’in, başta kutsal metnin otoritesi söylemi ve papalığın din­ … Devamını oku…

Martin Luther (1483-1546) Katolik manastırlarda eğitilmiş, kilise hiyerarşisinde papazlığa kadar yükselmiş ve kilise okullarında Katolik teolojisi okutmuş bir Alman Hıristiyan teoloğudur. Ancak Luther, Katolik bir din adamı olmasına rağmen dinsel bağışlanma ve kurtuluşa ulaşma konusunda gittikçe artan şüpheler taşımakta ve Katolisizm’in günahkarları yargılayan ve cezalandıran Tanrı anlayışından ürkmektedir. Bu şüphe ve endişelerin kaynağında Katolik inanç … Devamını oku…

Protestanlık, Ortodoks ve Katolik Kiliselerinin dışındaki birçok grup ve oluşumu içeren geniş bir Hıristiyan mezhebini ifade etmektedir. Doktrin ve uygulamalarıyla, ana bünyeyi oluşturan Roma Katolik Kilise­ sinden önemli farklılıkları bulunan Protestanlığın kökleri 16. yüzyıl din­ sel reformuna dayanmaktadır. Protestanlıkta Kilise karşıtı reformasyonun temelini, Katolik Kilisesinin başında bulunan papanın ve ruhban sınıfının dinsel konum ve yetkilerinin … Devamını oku…

Ortodoks Kiliseler, inanç ve ibadette benzer şeyleri paylaşmakta, fakat yönetim olarak bağımsız bir yapı sergilemektedir. Bu yapı içerisin­ de dördü tarihi patriklik merkezi olmak üzere on dört veya on beş otose­ fal (bağımsız) kilise ile çeşitli kaynaklarda sayıları iki ila beş arasında gösterilen otonom (özerk) kilise bulunmaktadır. Otosefal kiliselerden ta­ rihi patriklik konumunda bulunanlar; İstanbul, … Devamını oku…

Ortodoks Kilisesi, Katolik Kilisesinden farklı olarak hiyerarşik bir yapı yerine, eşitlik anlayışını esas alan kiliseler topluluğundan oluşmak­ tadır. Bu eşitler arasından İstanbul Kilisesi öncelik şerefine sahiptir; an­ cak bu ona diğer kiliselerin işine müdahale yetkisi vermez. Bu eşitlik anlayışı sebebiyle Ortodokslar, Katoliklerin iddia ettiği gibi papanın ve­ ya bir başka piskoposun yanılmazlığı iddiasını kabul etmez; … Devamını oku…

Hz. İsa’dan sonra Yahudilikten koparak ilahi oğul İsa Mesih mer­ kezli yeni bir din halini alan Hıristiyanlık, ortaya çıkışından kısa süre sonra, Akdeniz havzasının önemli yerleşim merkezlerinde hızla yayıl­ mış ve Roma İmparatorluğu’nun başkenti Roma ile İskenderiye ve An­ takya gibi önemli kentlerde büyük taraftar kitleleri edinmiştir. Aynı za­ manda havarilerin kurduğu Kiliseler olarak kabul … Devamını oku…

Grekçe ‘orthos’ ile ‘doxa’ kelimelerinden gelen ve ‘doğru inancı’ ifade eden ortodoks terimi, genel kullanımda bir dinin öğretisine, ilke­ lerine, doktrin ve dogmasına, geleneksel olarak doğru kabul edilen dü­ şüncelerine uygun, düşünce ve inanç tarzını ifade etmek için kullanıl­ maktadır. Bu genel anlamıyla her inanç ve düşünce topluluğu kendisini doğru inanç ve düşüncenin sahibi, ‘ortodoks’ … Devamını oku…

Katolik Kilisesinin başı olan Papa İsa Mesih’in evrensel kilise üze­ rinde havari Petrus’a bıraktığı yetkiyi sürdürmektedir. Bu yetkiyle o, İsa’nın diğer havarilerinin kurduğu kiliselerde havarilerin halefi sayılan piskoposlardan daha yetkili ve üstün konumda bulunmaktadır. 1. Vati­ kan konsili kararına göre papa hem evrensel kilisede en yüksek yargı yetkisini elinde tutmakta hem de inanç ve ahlaki … Devamını oku…